WIPO Arbitration and Mediation Center

İDARİ HAKEM KARARI

Hayat Kimya Sanayi Anonim Şirketi v. Hakan Obuz

Dava No. D2014-1392

1. Taraflar

Şikâyet Eden, Türkiye'de yerleşik Dericioğlu & Yaşar Law Office tarafından temsil edilen, Hayat Kimya Sanayi Anonim Şirketi'dir.

Şikâyet Edilen, Türkiye'de yerleşik Hakan Obuz'dur.

2. Alan Adı ve Tescil Eden Kuruluş

İhtilaflı alan adı <hayat.com> IHS Telekom, Inc. ("Tescil Eden Kuruluş") tarafından tescil edilmiştir.

3. Usuli İşlemler

Şikâyet 14 Ağustos 2014 tarihinde WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezine ("Merkez") sunulmuştur. 14 Ağustos 2014 tarihinde Merkez ihtilaflı alan adı ile ilgili olarak Tescil Eden Kuruluş'a tescil teyidi talebini göndermiştir. 15 Ağustos 2014 tarihinde, Tescil Eden Kuruluş ihtilaflı alan adını tescil ettiren ve tescil ettirenin iletişim bilgileri ile, Şikâyet'te belirtilen Şikâyet Edilen ve Şikâyet Edilen'in iletişim bilgileri ayni olduğunu berlirtmiştir.

Merkez, Şikâyet'in, Alan Adı Uyuşmazlıkları Çözümü Politikası ("Politika" veya "UDRP"), Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallar ("Kurallar") ve Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallara Ek Kurallar ("Ek Kurallar")'da öngörülen şekil şartlarına uygun bir Şikâyet olduğunu teyit etmiştir.

Kurallar'ın 2(a) ve 4(a) maddelerine göre, Merkez, Şikâyet Edilen'e usulüne uygun şekilde Şikâyet'i bildirmiştir ve idari işlem süreci 28 Ağustos 2014'de başlamıştır. Kurallar'in 5(a) maddesine göre, Cevap sunumu için son tarih 17 Eylül 2014 olarak belirlenmiştir. Şikâyet Edilen tarafindan Merkeze resmi Cevap 12 Eylül 2014 tarihinde sunulmuştur.

Şikâyet Edilen'in resmi Cevap'ına karşılık olarak Şikâyet Eden 18 Ağustos 2014 tarihinde İlave Belge sunmuştur. Buna cevap olarak, Şikayet Edilen 19 ve 24 Eylül 2014 tarihinde İlave Belgeler sunmuştur. Niyahet, Şikâyet Edilen'in İlave Belgelerine karşılık olarak Şikâyet Eden 24 Ağustos 2014 tarihinde İlave Belge sunmuştur.

Merkez, 24 Eylül 2014 tarihinde tek Hakem olarak Gökhan Gökçe'yi atamıştır. Hakem, atamanın uygun olduğu kararına varmıştır. Hakem, Kurallar'in 7 maddesi uyarınca Kabul Bildirimi ve Tarafsızlık ve Bağımsızlık Beyanı'nı Merkez'e sunmuştur.

4. Vakıalar

Şikayet Eden, Türkiye'de hızlı tüketim sektöründe faaliyet gösteren ve Türkiye'nin önde gelen firmalarından biridir. Şikayet Eden içerisinde "hayat" ibaresi olan ticaret unvanını 4 Ocak 1946 tarihinden bu yana kullanmaktadır. Şikayet Eden'in esas unsuru "hayat" ibaresi olan 10 tescilli markası bulunmaktadır. Ayrıca 2003 04904 no'lu HAYAT markası, Şikayet Eden adına Türk Patent Enstitüsü nezdinde tanınmış marka olarak 29 Mayıs 2014 tarihinde tescil edilmiştir. Ayrıca <hayat.com.tr> alan adı Şikayet Eden tarafından 14 Nisan 1997 tarihinde tescil ettirilmiştir.

Şikayet Edilen, Cevap'tan anlaşıldığı kadarıyla, sahip olduğu alan adını değerlendirmek için yatırımcı arayan bir gerçek kişidir.

İhtilaflı alan adı, ilk olarak 15 Ağustos 1997 tarihinde tescil ettirilmiş ve sonrasında birçok kez alan adı sahibi değişmiştir. En son olarak, Şikayet Eden`in iddisına göre ihtilaflı alan adı Şikayet Edilen'e 3 Mayıs 2009 tarihinde devredilmiştir.

5. Tarafların İddiaları

A. Şikâyet Eden

Şikayet Eden, Politika'nın 4(b)(i) maddesine göre ihtilaflı alan adı <hayat.com>'un Şikayet Eden'e devrine karar verilmesini talep etmektedir.

Şikayet Eden, Politika'nın 4(a) maddesinde bu işlem için öngörülen dayanakları sunmaktadır.

Aynı veya İltibas Oluşturacak Kadar Benzer Marka

Şikayet Eden, Ek 6'de gösterildiği üzere, esas unsuru "hayat" olan 10 markası bulunduğunu ve bunlardan en eski tarihli olanın başvuru (no. 94/005717) tarihi 9 Haziran 1994 olduğunu belirtmiştir. Şikayet Eden, HAYAT markasının Türk Patent Enstitüsü nezdinde tanınmış marka olarak tescil edildiğini ifade etmiştir. Şikayet Eden, ayrıca, <hayat.com.tr> alan adını 14 Nisan 1997 yılında tescil ettirdiğini ifade etmiştir.

Şikayet Eden, "hayat" ibaresi üzerinde öncelikli hakkı olduğunu, ihtilaflı alan adının Şikayet Eden'in tescilli markası ve şirket adı ile benzer olduğunu belirtmiştir. Bu nedenle ihtilaflı alan adının tüketiciler tarafından

Şikayet Eden'in markası ve alan adıyla karıştırılma ihtimali olduğu ifade etmiştir.

Haklar ve Meşru Menfaatler

Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adı üzerinde herhangi bir hak ya da meşru menfaati olmadığını belirtmiştir. Ayrıca Şikayet Eden tarafından Şikayet Edilen'e tescilli markasını kullanması için bir lisans ya da izin verilmediği, Şikayet Edilen'in Şikayet Eden ile hiçbir fiili ilişkisi olmadığı ifade edilmiştir.

Şikayet Eden, ayrıca, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adını kullanmadığını ve satışa çıkardığını beyan etmiştir.

Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım

Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adını tahsis ederken, Şikayet Eden'in isminden haberdar olduğunu, zira Şikayet Eden'in herkes tarafından bilindiğini belirtmiştir.

Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in tanınmış bir marka ile aynı olan alan adını tahsis etmesine rağmen pasif bir şekilde elde bulundurduğunu ve bu durumun da Şikayet Edilen'in kötü niyetini gösterdiğini beyan etmiştir.

Ayrıca Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adını tahsis ettikten kısa bir süre sonra satışa çıkarmasının, Şikayet Edilen'in kötü niyetini ve HAYAT markasından haksız kazanç sağlama amacını gösterdiğini belirtmiştir.

B. Şikâyet Edilen

Şikayet Edilen, Şikayet Eden'in iddialarına karşı Cevap'ını sunmuş ve Merkez'den Şikayet Eden tarafından ihtilaflı alan adının kendisine devrine karar verilmesi yönündeki yapılan talebi reddetmesini talep etmiştir. Şikayet Edilen, ayrıca, Şikayet Eden'in Kurallar'ı kötüye kullanarak alan adının kullanılmasını engelleme niyetinin (reverse domain name hijacking) olduğunu beyan etmiştir.

Aynı veya İltibas Oluşturacak Kadar Benzer Marka

Şikayet Edilen, "hayat" kelimesinin jenerik bir kelime olduğunu belirtmiştir. Öte yandan, Şikayet Eden'in "Hayat" olarak değil "Hayat Kimya" olarak tanındığını, Şikayet Eden'in tüketicilere sunduğu ürünlerde HAYAT markasını kullanmadığın, ayrıca, "hayat" ifadesi içeren birçok marka ve şirket unvanı olduğunu beyan etmiştir. Şikayet Edilen, tüm bunlar nedeniyle "hayat" kelimesinin Şikayet Eden ile özdeşleşmediğini ifade etmiştir.

Haklar ve Meşru Menfaatler

Şikayet Edilen, ihtilaflı alan adını "hayat" kelimesinin jenerik bir kelime olması nedeniyle seçtiğini ve ihtilaflı alan adına ilişkin olarak toplam 5 proje geliştirdiğini, ancak yatırımcı bulamadığı için bu projeleri hayata geçiremediğini belirtmiştir. Şikayet Edilen, bu esnada ücretsiz Sedo Parking hizmetinden faydalandığını ve pay-per-click (PPC) (tıklama başı ödeme) sisteminden gelir elde ettiğini, ancak bunun jenerik alan adı için iyi niyetli bir uygulama olduğunu ifade etmiştir. Şikayet Edilen, en son, Ortadoğu ülkelerini kapsayacak bir emlak portalı oluşturmak üzere bir firma ile anlaştığını ve bu yönde çalışmaların devam ettiğini beyan etmiştir.

Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım

Şikayet Edilen, "hayat" kelimesinin jenerik bir isim olması nedeniyle ihtilaflı alan adını tercih ettiğini ve yatırımcı bulamaması nedeniyle ihtilaflı alan adının kullanımına başlayamadığını yinelemiştir.

6. Değerlendirme ve Tespitler

Şikâyet Eden 18 ve 24 Ağustos 2014 tarihlerinde, Şikayet Edilen ise 19 ve 24 Eylül 2014 tarihlerinde İlave Beyanlar sunmuşturlar. Kurallar'ın 10(d) maddesine göre, Hakem, İlave Beyanları kabul edip etmeme konusunda takdir yetkisine sahiptir. Şikayet Eden ve Şikayet Edilen'in İlave Beyanları incelendikten sonra, beyanlar sonradan ortaya çıkan bilgiler içermediği için, Hakem söz konusu İlave Beyanları değerlendirmeye almamaya karar vermiştir.

Davanın esasına gelince, Politika'nın 4(a) maddesi uyarınca, işbu süreçte ihtilaflı alan adlarının Şikayet Edilen'den Şikayet Eden'e devri yönünde karar verilebilmesi için, Şikayet Eden aşağıda belirtilen üç şartın mevcudiyetini ispat etmek zorundadır:

(a) İhtilaflı alan adının Şikayet Eden'in markası ile aynı veya iltibas oluşturacak kadar benzer olduğu;

(b) Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adıyla ilgili olarak hiçbir hak ya da meşru menfaatinin bulunmadığı;

(c) İhtilaflı alan adının kötü niyetle tescil edildiği ve kullanılmakta olduğu.

Kurallar'ın 15(a) no'lu maddesi uyarınca Hakem, Şikayet ile ilgili olarak, Politika, Kurallar ve uygulanmasını uygun gördüğü hukukun kuralları ve esasları ışığında, dosyaya sunulan belge ve beyanlar çerçevesinde karar verecektir.

A. Aynı veya Karıştırılma İhtimali Yaratacak Kadar Benzer

Politika, madde 4(a)(i), Şikayet Eden'in, ihtilaflı alan adının üzerinde, hakları bulunduğunu iddia ettiği markayla aynı veya iltibas oluşturacak kadar benzer biçimde kullanıldığını göstermesi gerektiğini öngörmektedir.

İlk olarak, Şikayet Eden'in Türk Patent Enstitüsü nezdinde söz konusu markaya ilişkin tescili bulunmaktadır. Hakem, Şikayet Eden'in HAYAT markası üzerinde hakkı bulunduğu kanaatine varmıştır, T. Rowe Price Associates, Inc. v. J A Rich, WIPO Dava No. D2001-1044.

İkinci olarak, Hakem ihtilaflı alan adın ".com" uzantısının teknik gereklik olduğu nedeniyle ayırt edici niteliği olmadığı kanaatindedir.

Üçüncü olarak, Hakem, ihtilaflı alan adda kalan "hayat" kelimesinin Şikayet Eden'in HAYAT markası ile ayni veya en azından iltibas oluşturacak kadar benzer olduğu kanaatine varmıştır.

Bu yüzden, Hakem, Şikayet Eden'in söz konusu tescilli marka haklarını dikkate alarak ihtilaflı alan adının Şikayet Eden'e ait marka ile aynı olduğu kanaatine varmıştır. "Hayat" kelimesinin sözlükte anlamının olması, Şikayet Eden'in marka tescilinden doğan hakkını bertaraf etmememektedir. Bu çerçevede Hakem, Politika'nın 4(a)(i) no'lu maddesinde belirtilen gereklerin Şikayet Eden tarafından sağlandığını tespit etmiş ve sonuç olarak Politika'nın söz konusu ilk şartının Şikayet Eden'in lehine gerçekleştiği kanaatine ulaşmıştır.

B. Haklar ve Meşru Menfaatler

Politika, madde 4(a)(ii)'ye göre, Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adı konusunda herhangi bir hakkı ya da meşru menfaati olmadığını ispat etmek zorundadır. Politika'nın 4(a) maddesine göre Şikayet Eden madde 4(a)'da düzenlenen her bir unsuru ispat etmek zorunda olmakla beraber, Politika uyarınca negatif bir durumu kanıtlamanın Şikayet Eden için genelde zor olduğu dikkate alınmakta ve Şikayet Eden tarafından Şikayet Edilen'in alan adı üzerindeki haklarının veya meşru menfaatinin ilk bakışta (prima facie) mevcut olmadığını gösteren bir durumu ileri sürmesi halinde, ispat yükünün Şikayet Edilen'e geçtiği kabul edilmektedir. Politika, madde 4(c)'de Şikayet Edilen'e alan adı üzerindeki haklarını ve meşru menfaatlerini ileri sürmesine olanak sağlayan pek çok imkan vermektedir.

Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adında hak veya meşru menfaatinin bulunmadığını (prima facie) ortaya koymuştur. Şikayet Edilen Cevap'ında hak ve meşru menfaati olduğuna dair bir delil sunmadığından ve aleyhine ileri sürülen iddiaların aksini kanıtlayamadığından Hakem, Şikayet Eden'in iddialarının doğru olduğunu kabul etmiştir. De Agostini S.p.A v. Marco Cialone, WIPO Dava No. DTV2002-0005.

Şikayet Edilen, ihtilaflı alan adını jenerik bir isim olduğu için seçtiğini ve web sitesine ilişkin birçok projesinin olduğunu beyan etmiştir. Halbuki söz konusu web sitesi aktif değildir ve Şikayet Edilen web sitesini geliştirmekte olduğunu iddia etmesine rağmen, bu hazırlıklara ya da kullanma niyetine ilişkin delil sunamamıştır. Şikayet Edilen'in beyanları dışında bunu destekleyen somut hiçbir delil yoktur ve Hakem Şikayet Edilen'in beyanlarının söz konusu kullanımın iyiniyetli olduğunu tek başına ispat edebilecek bir delil teşkil etmediği kanaatine varmıştır. Helen Fielding v. Anthony Corbert aka Anthony Corbett, WIPO Dava No. D2000-1000 kararı ışığında, Şikayet Edilen ihtilaflı alan adının mal ya da hizmetlerin sunumuna yönelik olarak iyi niyetli kullanıldığına ilişkin "gösterilebilir nitelikte hazırlıklar" içinde olmamıştır.

Yukarıdaki sebepler nedeniyle, Hakem Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adı üzerinde hiçbir hak veya meşru menfaatinin olmadığı görüşündedir. Politika, madde 4(a)(ii)'nin gerekleri yerine getirilmiş olup, Hakem sonuç olarak Politika'nın ikinci unsuru bağlamında Şikayet Eden lehine karar vermiştir.

C. Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım

Son olarak, Şikayet Eden, Politika'nın 4(a)(iii) maddesi uyarınca ihtilaflı alan adının kötü niyetle tescil edildiğini ve kullanılmakta olduğunu göstermek zorundadır.

Şikayet Edilen, ihtilaflı alan adını kullanmayı planladığını belirtmiş ancak buna ilişkin herhangi bir delil sunmamıştır. İhtilaflı alan adının kullanılmaması kötü niyet göstergesi olsa dahi, Hakem, bu durumun tek başına kötü niyetin ispatı için yeterli olmadığı düşüncesindedir.

Şikayet Eden, ihtilaflı alan adının 2009 yilının Ağustos ayında satılık olduğuna dair Wayback Machine görüntüleri eklemiş ancak Şikayet Edilen satılık olmadığına dair bir delil sunmadığı gibi, bu konuda somut bir açıklamada bulunmamıştır. Bu durum da, Şikayet Edilen'in Şikayet Eden'in Türkiye'deki şohretinden haberdar olmamasi imkansiz olması nedeniyle,Politika'nın 4(b)(i) maddesi kapsamına girmektedir, VENTURUM GmbH v. Coventry Investments Ltd., DomainCollection Inc.WIPO Dava No. D2003-0405.

TelstraCorporation Limited v. Nuclear Marshmallows, WIPO Dava No. D2000-0003 kararı ve Ladbroke Group Plc v. Sonoma International LDC, WIPO Dava No. D2002-0131 davalarında olduğu gibi, söz konusu ihtilaflı alan adı ve tescile ilişkin tüm hususları değerlendiren Hakem, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adını kötü niyetle devraldığı ve kullanmakta olduğu neticesine varmıştır. Buna göre Hakem, Politika'nın üçüncü unsurunun da Şikayet Eden lehine gerçekleştiğine karar vermiştir.

7. Karar

Yukarıda belirtilen sebepler çerçevesinde, Hakem, Politika'nın 4(i) ve Kurallar'ın 15'inci maddeleri uyarınca, ihtilaflı <hayat.com> alan adının Şikâyet Eden'e devrine karar vermiştir.

Gökhan Gökçe
Tek İdari Hakem
Tarih: 20 Ekim 2014